پاک‌ترین شهرهای جهان

تعریف پاکیزگی و یک شهر پاک می‌تواند متفاوت باشد. یک شهر پاک و تمیز الزاماً به این معنی نیست که فقط خیابانها یا پیاده‌روها مثل آینه تمیز باشند. یک شهر پاک می‌تواند خیابانهای بدون آشغال داشته باشد، آب پاک و تمیز در آنجا به وفور پیدا شود، یا کیفیت هوای بالاتری داشته باشد و یا هر سه ویژگی را داشته باشد.

به گزارش شهرداران، برای تبدیل شدن به یک شهر پاک، مشکلاتی که منجر به شرایط زندگی ناسالم و غیربهداشتی می شوند باید حل شوند. این موارد شامل مدیریت پسماند، ایجاد زیر ساخت های حمل و نقل، بکارگیری راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی، فن‌آوری سبز، جلوگیری از ریختن زباله و پیاده‌سازی سیاست‌هایی می‌باشند که پاکیزگی را تضمین می‌کنند.

آلودگی فاکتور مهمی در تعیین پاکیزگی یک شهر به حساب می‌آید. آلودگی وارد کردن آلاینده‌ها به هوا و محیط زیست بوده که منجر به ایجاد تاثیرات نامساعدی می‌شود. آلودگی به محیط زیست و بدن انسان آسیب می‌رساند بطوریکه آلودگی هوا دلیل سرطان ریه، بیماری‌های قلبی عروقی و تنفسی و دیگر موضوعات جدی سلامتی به شمار می‌آید.

با توجه به تنوع عوامل، شهرهای سراسر جهان سطوح مختفی از آلودگی را تجربه می‌کنند. چندین سال است شهرها به دنبال ابتکارات سبز برای پیاده‌سازی حمل و نقل پاک‌ترو سطح پایین آلودگی هستند. در آمریکا، کنگره لایحه هوای پاک را در راستای اجرایی کردن مقررات سخت‌گیرانه آلودگی تصویب کرده است که به کاهش چشم‌گیر در سطوح آلودگی از جمله انتشارات دی اکسید کربن و ذرات معلق شده است.

وقتی افراد در سراسر جهان به مسافرت می‌روند در موقع برگشت به خانه گوشی هایشان پر از عکس هایی هستند که در طول سفرهایشان گرفته‌اند. زیبایی و مهمان نوازی شهرهایی که به آنها سفر کرده‌اند همیشه در ذهن آنها باقی می‌ماند و این خاطرات برای همیشه در ذهن آن ها خواهد بود. البته همه اتفاقات خوب نیست، بعضی اوقات مشکلاتی از قبیل آلودگی هوا وصوتی باعث می‌شوند بجای اینکه از سفر خود لذت ببرند، تعطیلات استرس زایی را سپری می‌کنند، بطوریکه دیگر به آن شهرها مسافرت نمی‌کنند.

شهرهایی زیادی در دنیا وجود دارند که فرهنگ نظافت و پاکیزگی را در بین مردم رواج داده‌اند و پاکیزگی را یکی ازفاکتورهای رقابت با کشورهای دیگر قرار داده‌اند. پاکیزه بودن شهرها اثر مثبتی از لحاظ روحی بر گردشگران دارد. شهرهای پاک شهرهایی هستند که کیفیت هوا، ترافیک خودرویی، آب آشامیدنی، سیستم‌های بهداشتی و مدیریت زباله در سطح قابل قبولی قرار دارند. گزارش‌های منتشرشده در وبسایت واوتراول، شهرهای کپنهاگ، سنگاپور، هلسینکی، بریزبن، هامبورگ، استکهلم، ساپورو، کلگری، ولینگتون، هونولولو، تالین و اسلو را به عنوان پاک‌ترین شهرهای جهان معرفی کرده است. در این مجال به معرفی تعدادی از آنها می‌پردازیم.

کپنهاگ، دانمارک

بر اساس گزارش‌های منتشر یافته توسط اداره محیط زیست اروپا، کپنهاگ در صدر شهرهای پاک از نظر آلودگی هوا در این اتحادیه انتخاب شده است. با بهره‌مندی از چندین ابتکار و خلاقیت، کپنهاگ یکی از شهرهای پیشتاز دوستدار محیط زیست در جهان به حساب می‌آید. این شهر درنظر دارد تا سال ۲۰۲۵ شهری کربن خنثی لقب بگیرد بطوریکه میزان انتشارات کربنی به صفر برسد و مطابق برنامه‌ریزی به طور موفقیت‌آمیزی در این راه حرکت می‌کند.

اقدامات گسترده ای در این رابطه صورت گرفته است تا میزان پسماند تولیدی را با بکارگیری ابتکارت نوآورانه مختلف از قبیل مدیریت پسماند و بازیافت کاهش دهند. علاوه بر این، ابتکارات سبز دیگری توسط دولت محقق شده که در کوتاه مدت اثر بخشی آنها قابل مشاهده است. مدیریت شهری این شهر برنامه بلند مدتی برای تبدیل این شهر به شهر دوستدار دوچرخه در جهان دارد. از این رو، مسیرهای جدید بسیاری در اختیار حامیان تردد سبز قرار گرفته‌اند. مدیران کپنهاگ بر این باورند که از شهر آمستردام که معروفترین شهر دوستدار دوچرخه است سبقت گرفته‌اند. بطوریکه در این شهر، می‌توان دوچرخه های الکتریکی با قیمتی مقرون به صرفه برای گردش در شهر پیدا کرد. حتی، هتلها نیز دوچرخه در اختیار میهمانان خود قرار می‌دهند. گفتنی است که این شهر به مدت چند سال متوالی به عنوان زیست پذیر ترین شهر جهان شناخته شده است.

پایتخت دانمارک توانسته ‌است به علت ویژگی‌های منحصر به فرد خود، عنوان یکی از پایدارترین شهر جهان را در سال ۲۰۲۱ به خود اختصاص دهد. یکی از خصوصیاتی که این شهر را از سایر نقاط دنیا متمایز کرده است تبدیل تمام اتوبوس‌های گازوئیلی شهر به نوع الکتریکی آن بوده که نقش مهمی در پاکسازی هوا از آلاینده‌ها ایفا کرده است. علاوه بر این، طی چند سال اخیر زیرساخت‌های شهر به طور قابل توجهی تغییر یافته‌اند.

شهر سنگاپور، سنگاپور

تا چند دهه گذشته، شهر سنگاپور در بین آلوده ترین شهرهای جهان قرار داشت، اما قوانین سختگیرانه و جرایم سنگین تحمیل شده به شهروندان در جهت پاکیزگی محیط زیست، این شهر را به یکی از پاک ترین شهرهای جهان نه تنها در آسیا بلکه در کل جهان تبدیل کرده است.

سنگاپور یکی از بهترین خدملت عمومی جهان را دارد و اعمال مالیات سنگین بر مالکین خودروها، آنها را از خرید خودروهایی که منجر به آلودگی هوا می شوند منع کرده است و همین امر پاکسازی هوا از مواد آلاینده را برای شهر به همراه داشته است. در کنار این قوانین، پاکیزه نگه داشتن شهر وظیفه انکار ناپذیر هر شهروند سنگاپوری به حساب می‌آید.

هلسینکی، فنلاند

با توجه به زیبایی‌ها و چشم‌اندازهای اطراف شهر هلسینکی پایتخت فنلاند، این شهر یکی از مقاصد محبوب گردشگری در جهان به حساب می‌آید. بطوریکه، برای چند سال اخیر، این شهر در لیست شهرهای پاک قرار گرفته است؛ آب این شهر خیلی تمیز بوده، در عین حال، کیفیت هوای هلسینکی در سطح مناسبی قرار داد.

دولت اقدامات موثری برای تبدیل این شهر به شهر دوستدار محیط زیست بکار گرفته است، یکی از این اقدامات استفاده شهروندان از دوچرخه بجای خودرو است. به عنوان یکی از پاکترین شهرهای جهان، هلسینکی ۲۴۰۰ مایل مسیر دوچه سواری احداث شده است. این شهر یکی از بهترین سیستم‌های حمل و نقل اروپا را دارد و بیش از ۸۰% ساکنین شهر از دوچرخه‌سواری و تراموا به عنوان وسیله  نقلیه اصلی استفاده می‌کنند.

در راستای نیل به هدف تبدیل شهر خود به شهر کربن خنثی (خنثی کردن انتشار کربن)، شهر هلسینکی فنلاند اخیراً برنامه ای را با نام دیده‌بان اقلیم (Climate Watch) رونمایی کرده است. این برنامه ابزاری آنلاین می باشد که روند پیشرفت شهر را در جهت رسیدن به هدف ۲۰۳۵ پیگیری و کنترل می‌کند.

هدف استراتژی ۲۰۱۷-۲۰۲۱ شهر هلسینکی فنلاند ایجاد هلسینکی کربن خنثی تا سال ۲۰۳۵ است. مطابق برنامه عملیاتی ۲۰۳۵، شهر هلسینکی ۱۴۷ اقدام برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای برای دستیابی به هدف شهر کربن خنثی شروع کرده است و متعهد شده است که این اقدامات را در جهت کاهش انتشارات کربنی انجام دهد. این بدین معنی است که بعد از ۲۰۳۵، فعالیتهایی که در هلسینکی صورت خواهد گرفت، از گرم‌شدن جهانی اقلیم خواهند کاست، دیگر گازهای گلخانه ای ناشی از استفاده از وسایل نقلیه انتشار نخواهند یافت، ساختمانهای شهر گرم خواهند شد و برق بدون انتشارگاز دی اکسید کربن تولید خواهد شد. به عبارتی، برنامه عملیاتی ۲۰۳۵ هلسینکی کربن خنثی نحوه قرار گرفتن شهر هلسینکی را در مسیر درست کاهش انتشارات کربنی توصیف می‌کند.

بریزبن، استرالیا

بریزبن که به شهر خورشید، دریا و شن معروف است در ساحل شرقی استرالیا واقع شده است. بریزبن یکی از پاک‌ترین شهرهای جهان است. این شهر پایتخت و پرجمعیت ترین شهر در ایالت کوئینزلند استرالیا و با جمعیتی بالغ بر دو میلیون نفر سومین شهر پرجمعیت در استرالیا می‌باشد.  گستره فضاهای سبز، مناطق حفاظت شده و پارکها کمک شایانی به کاهش سطح آلودگی کرده است. علاوه بر این، نزدیکی بریزبن به دریا باعث شده است که آلودگی این شهر تحت کنترل باشد.

مدیریت شهری بریزبن اهداف متنوع و گسترده‌ای برای پاکیزه و سبز نگه داشتن شهر مدنظر دارد. همچنین، سیستم حمل و نقل عمومی پیشرفته مردم را به استفاده از حمل و نقل عمومی تشویق می‌کند که از این طریق ترافیک خورویی کاهش یافته و میزان آلودگی در سطح پایینی قرار می‌گیرد. شهر بریزبن در کنار برخورداری از این ویژگیها به شهر سبز نیز شهرت دارد.

شهروندان این شهر همواره در نزدیکی فضاهای آبی در پاکیزه نگه داشتن آن از هرگونه زباله، ضایعات پلاستیکی، دیوارنگاری و هر نوع آلاینده با یکدیگر در حال رقابت هستند. بطوریکه، آنها در تمیز کردن فضاهای عمومی مشارکت جدی داشته و به محض مشاهده هر نوع زباله آن را در سطل های زباله که اغلب هوشمند هستند می‌اندازند. در این شهر و اطراف آن محل دفن زباله وجود ندارد چراکه اندک پسماند تولید شده به سرعت در کارخانه‌ها به کمپوست تبدیل شده و یا به عنوان نیروی الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هامبورگ، آلمان

شهر هامبورگ به عنوان دومین شهر بزرگ آلمان بر کرانه رودخانه البه واقع شده است و جمعیتی بالغ بر ۱.۸ میلیون نفر را در خود جای داده است. هامبورگ در بین شهر های بزرگ آلمان قرار دارد  که بسیار مدرن و صنعتی می‌باشد و درکنار صنعتی بودن از جاذبه‌های گردشگری و توریستی فراوانی برخوردار است. هامبورگ یک شهر بندری است و بندر آن سومین بندر بزرگ دنیاست و همچنین این شهر به شهر پل ها معروف است.

مدیریت شهری هامبورگ اقدامات مهمی در پاکیزه نگه داشتن شهر انجام داده است. این شهر از زیرساخت های با کیفیتی برای دوچرخه سواری برخوردار است، بطوریکه این امر شهروندان را به عبور و مرور با این وسیله نقلیه سوق داده است. در نتیجه، آلودگی ناشی از حمل و نقل در سراسر شهر پایین است. از مهمترین ویژگیهایی که باعث شده است که هامبورگ در بین پاک‌ترین شهرهای جهان قرار گیرد سیستم حمل و نقل عمومی پاک آن می‌باشد چرا که بسیاری از خودروها انرژی خود را از هیدروژن تامین می کنند و در پی آن انتشار گازهای آلاینده صفر است. به گفته مدیران شهری هامبورگ، تا سال ۲۰۵۰ انتشارات کربنی در این شهر تا ۸۰% کاهش خواهد یافت.

استکهلم، سوئد

شهر استکهلم سوئد  که جز کشورهای  اسکاندیناوی به شمار می‌آید در لیست پاک‌ترین شهرهای جهان قرار دارد. این شهر در سال ۲۰۱۰ بواسطه ابتکارات سبز شهری اولین پایتخت سبز اروپا انتخاب شده بود ودر سال ۲۰۲۱، یکی از پایدارترین شهرهای جهان بود.

این شهر اقدامات مثبتی در جهت حفاظت از محیط زیست سالم با کاهش انتشارات تا ۲۵ درصد صورت داده است. همچنین فرهنگ دوچرخه سواری بطور گسترده در بین شهروندان استکهلم  ترویج یافته است که این امر به کاهش ملموس آلودگی هوا کمک کرده است. این شهر امیدوار است با افزایش تنوع زیستی، کاهش پسماند، بهبود وضعیت حمل و نقل عمومی تا سال ۲۰۵۰ به شهر عاری از سوخت فسیلی تبدیل شود.

استکهلم سوئد یک انتخاب عالی برای تعطیلات دوستدار محیط زیست به حساب می‌آید که تلاش زیادی برای فراهم کردن تسهیلات و امکانات رسیدن به اهداف توسعه پایدار به کار گرفته است. نکته قابل توجهی که در رابطه با کشور سوئد وجود دارد این است که این کشور نه تنها فقط پسماند خود را بازیافت می‌کند بلکه پسماند کشورهای مختلف را نیز بازیافت می‌کند. این کشور فضاهای بیرونی شگفت‌انگیزی دارد که هر ساله گردشگران محیط زیست را از اقصی نقاط جهان به خود جذب می‌کند.